TÚ
Bà
Trong ngôn ngữ Việt nam, Tú Bà (một nhân vật trong Truyện Kiều của Nguyễn Du) là biểu tượng của một mụ đàn bà buôn thịt bán người, thô lỗ, nanh ác và độc địa, vì đồng tiền mà mất tính người. Tú Bà là mụ chủ lầu xanh đã bắt Thuý Kiều và bao nhiêu thiếu nữ khác làm nghề bán thân nuôi miệng.
Mụ sai chồng là Mã Giám Sinh đi mua thiếu nữ ở Bắc Kinh; Mã mua được Thuý Kiều; giữa đường, gã lưu thông họ Mã, "giống hôi tanh" đã "chung chạ" với Kiều. Tú Bà bực tức hoá điên, liền trút cơn tam bành lên đầu nàng. Nàng tự vẫn, song mọi người cứu được. Tú Bà thuê Sở Khanh ba mươi lạng bạc để nó dùng kế đưa Kiều vào cạm bẫy, rồi mụ bắt ép nàng tiếp khách làng chơi. Mụ dạy nàng những "bài học vỡ lòng" vô cùng đau xót. Và từ đó, nàng sống quãng đời kỹ nữ khổ nhục, nhớ cha, nhớ mẹ, nhớ em gái, em trai, nhớ chàng Kim. Thân phận nàng biết bao tủi hờn, cho đến khi, được món hời, Tú Bà bán Thuý Kiều cho chàng si tình Thúc Sinh. Nàng Kiều bước vào một quãng đời gian truân khác.
Ngòi bút hoạ chân dung Tú Bà của Nguyễn Du thật tuyệt diệu. Có lẽ Truyện Kiều để lại trong dân chúng, gần hai trăm năm qua, bức chân dung này sâu đậm hơn cả, bên cạnh các chân dung Sở Khanh, Hoạn Thư, Từ Hải. Mấy ai quên bức hoạ thể xác Tú Bà:
"Lầu xanh có mụ
Tú Bà,
Làng chơi đã trở về già hết duyên".
và:
"Thoắt
trông nhờn nhợt màu da.
ĂN GÌ CAO LỚN ĐẪY ĐÀ LÀM
sao!"
Rồi những câu thơ
miêu tả nghề nghiệp của mụ: "Giữa thì hương án hẳn hoi, Trên
treo bức tượng trắng đôi lông mày"; cử chỉ, dáng điệu ngỗ
ngược của mụ: "Tú Bà vắt vẻo lên giường ngồi ngay";
mụ "nổi tam bành mụ lên". Rồi, tiếng than,
tiếng đay nghiến của mụ, dễ mấy ai quên: "Mầu hồ đã mất đi
rồi, Thôi thôi vốn liếng đi đời nhà ma" và "Cớ
sao chịu trót một bề, Gái tơ mà đã ngứa nghề sớm sao". Mỗi
câu lục bát này thường được dân chúng dẫn ra hàng ngày.
Thông tin trên mạng Netcodo
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ tại
Ban Biên Tập Mạng Netcodo
Ðiện thoại: (54)847247 - Email Intranet: quantri@netcodo.vnn.vn
Email Internet: netcodo@hue.vnn.vn